Φυσικές Επιστήμες
Ο σκοπός της διδασκαλίας των φυσικών επιστημών (φυσική, χημεία, βιολογία, γεωγραφία) στο γυμνάσιο είναι:
- η απόκτηση γνώσεων σχετικών με θεωρίες, νόμους και αρχές που αφορούν τις θετικές επιστήμες
- η σύνδεση τους με την καθημερινή ζωή
- η διαπίστωση της συμβολής τους στην βελτίωση της ποιότητας ζωής του ανθρώπου
- η δυνατότητα αξιολόγησης των επιστημονικών και τεχνολογικών εφαρμογών τους
- η ανάπτυξη της προσωπικότητας των μαθητών, η εξάσκηση της κρίσης και της φαντασίας και η καλλιέργεια της συνεργασίας και της ομαδικότητας
Οι επιμέρους στόχοι της διδασκαλίας των φυσικών επιστημών είναι οι μαθητές να:
- παρατηρούν φαινόμενα του φυσικού κόσμου, να τα αναλύουν και να τα ερμηνεύουν
- χρησιμοποιούν σωστά τους νέους όρους και τις έννοιες που μαθαίνουν και να έχουν αυστηρότητα στις διατυπώσεις τους
- εξοικειωθούν με την επιστημονική μεθοδολογία
(παρατήρηση - υπόθεση - πειραματικός έλεγχος - ανάλυση δεδομένων, συμπεράσματα) - χρησιμοποιούν μαθηματικό φορμαλισμό στην περιγραφή των φαινομένων - Χρήση συμβόλων για τα φυσικά μεγέθη και διατύπωση μαθηματικών σχέσεων για τη συσχέτιση των μεγεθών που εμπλέκονται σε διάφορα φαινόμενα
- κατανοήσουν την έννοια της μέτρησης και του σφάλματος στις μετρήσεις
- αποκτήσουν συγκεκριμένες δεξιότητες από την εξάσκηση στο εργαστήριο καθώς και πνεύμα συνεργασίας και ομαδικότητας
- πραγματοποίηση μετρήσεων, εκμάθηση τεχνικών, χρήση οργάνων και υλικών του εργαστηρίου
- να γνωρίσουν την ενότητα και την συνέχεια της επιστημονικής γνώσης στις Θ.Ε. αλλά και την σχέση που υπάρχει μεταξύ τους
Διαφορές από την πρωτοβάθμια εκπαίδευση:
- η χρήση μαθηματικού φορμαλισμού για την περιγραφή των φαινομένων
- η αναζήτηση ερμηνείας στα φαινόμενα και όχι απλή περιγραφή τους
ερμηνεία μακροσκοπικών φαινομένων με αναφορά σε διεργασίες που συμβαίνουν στον μικρόκοσμο
- η εξάσκηση της κρίσης, μέσω της δυνατότητας πρόβλεψης της εξέλιξης ενός φαινομένου
- η εκτέλεση εργαστηριακών ασκήσεων
- λήψη μετρήσεων - κατασκευή γραφικών παραστάσεων και χρησιμοποίησή τους για την πληρέστερη κατανόηση και ερμηνεία των φαινομένων
- η εκτέλεση υπολογισμών και η επίλυση ασκήσεων
- η αναζήτηση της αυστηρότητας και της ακρίβειας στις διατυπώσεις
Πώς επιτυγχάνονται, μέσα από το μάθημα, οι στόχοι που ετέθησαν;
Το μάθημα οργανώνεται με τέτοιο τρόπο, ώστε να είναι, όσο γίνεται, πιο ευχάριστο και πιο ελκυστικό για τα παιδιά.
Για το σκοπό αυτό:
- η θεωρία συνδυάζεται με την πράξη
- οι νέες γνώσεις βασίζονται σε προηγούμενες γνώσεις, εμπειρίες και βιώματα των μαθητών ή σε κινητοποίηση της κρίσης τους μέσα από παρατηρήσεις που προκύπτουν από σχετικά πειράματα
- η πληροφόρηση δίνεται με εποπτικό τρόπο καθώς το μάθημα έχει σαφή εργαστηριακό προσανατολισμό
Αξιοποιούνται πλήρως οι δυνατότητες που προσφέρει το εργαστήριο και η μάθηση επιδιώκεται μέσω της διερεύνησης και της ανακάλυψης
- τονίζεται και δίνεται έμφαση στο ουσιώδες και στοχεύουμε στην απόκτηση κριτικής ικανότητας από τους μαθητές. "Οι μαθητές πρέπει να μάθουν πώς θα μαθαίνουν"
- χρησιμοποιείται ο Η/Υ
προσομοιώσεις φαινομένων, παρουσίαση multimedia εφαρμογών, πληροφορίες από το Internet κλπ. - κατά τη διδασκαλία επιζητείται η ενεργός συμμετοχή του μαθητή και χρησιμοποιείται έντονα ο διάλογος. Έτσι: οι μαθητές ενθαρρύνονται στη διατύπωση των σκέψεων και των απόψεών τους, καλλιεργείται η ικανότητα για συζήτηση, δημιουργείται κριτική σκέψη, βελτιώνεται ο τρόπος έκφρασης και διατύπωσης "οι μαθητές χαίρονται να μαθαίνουν"
Για την επίτευξη των παραπάνω στόχων η διδασκαλία έχει εμπλουτισθεί με τα ακόλουθα:
- παρουσίαση του μαθήματος μέσα από σειρά εικόνων slides ή διαφανειών
- χρήση multimedia εφαρμογών στον H/Y
- επίδειξη ταινιών video
- συχνή χρήση του εργαστηρίου
πραγματοποιούνται όλες οι εργαστηριακές ασκήσεις που προβλέπονται από το αναλυτικό πρόγραμμα αλλά και πρόσθετες, που έχουν επιλεγεί από τους διδάσκοντες - με αφορμή το βιβλίο γίνεται παρουσίαση και αναφορά σε σχετικά θέματα ώστε να αποκτάται πιο πλήρης εικόνα
- ανάθεση εργασιών στους μαθητές
- επισκέψεις στη φύση ή σε ιδιαίτερους χώρους (μουσεία, εκθέσεις)
το μάθημα έτσι γίνεται πιο ελκυστικό και πιο άμεσο και συνδέεται με την καθημερινή ζωή